Reklama

Edukacja

Polska oświata a finansowanie lekcji religii w szkole

Finansowanie nauczania religii w szkole nie jest dotacją na rzecz Kościoła katolickiego i innych związków wyznaniowych, ale jednym z kosztów systemu edukacji, który - na zasadzie poszanowania prawa do wolności religijnej - gwarantuje możliwość korzystania ze szkolnej katechizacji tym obywatelom, którzy sobie tego życzą, w tym rodzicom dzieci i uczniom pełnoletnim. Katechizację w szkołach prowadzą Kościoły i związki wyznaniowe zarejestrowane w RP. Czynią to na mocy Konstytucji RP i m.in. ustaw o stosunku państwa do danego Kościoła.

[ TEMATY ]

szkoła

katecheza

religia

Karol Porwich/Niedziela

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Rada miasta w Częstochowie przyjęła 15 grudnia - nie jednogłośnie, gdyż przy głośnym sprzeciwie części radnych - stanowisko, w którym apeluje do premiera Mateusza Morawieckiego oraz ministra edukacji i nauki Przemysława Czarnka o "likwidację finansowania lekcji religii z budżetu miasta Częstochowy". Autorzy apelu wskazują, że nie chodzi im o "wyprowadzenie nauki religii ze szkół w ogóle", twierdzą natomiast, że "mimo stale zmniejszającej się liczby uczniów biorących udział w lekcjach religii koszty jej nauczania nie spadają". I uznali, że miasto "mogłoby te pieniądze wydać z większą korzyścią dla mieszkańców".

Przypomnijmy zatem najpierw zasady finansowania oświaty w Polsce (nie ma osobnych przepisów dotyczących finansowania lekcji religii), a następnie prawa i zasady organizacji szkolnej katechezy w odniesieniu nie tylko do Kościoła katolickiego, ale wszystkich Kościołów i związków wyznaniowych zarejestrowanych w naszym kraju.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Finansowanie oświaty

Szkoły i placówki oświatowe prowadzone są głównie przez jednostki samorządu terytorialnego. Prawo oświatowe mówi jednak także o tzw. organie prowadzącym, którym obok samorządu mogą być np. ministrowie (obrony narodowej, spraw wewnętrznych, kultury, rolnictwa czy edukacji) oraz inne osoby prawne lub fizyczne. Jednostki samorządu terytorialnego mogą zakładać i prowadzić jedynie szkoły i placówki publiczne.

Reklama

Jednostki samorządu są odpowiedzialne za finansowanie działania szkół. Jak wyjaśnia portal "Strefa edukacji" (strefaedukacji.pl), środki te pochodzą z: budżetu państwa (w postaci subwencji i dotacji, około 38 proc. podatku PIT oraz około 7 proc. podatku CIT odprowadzanego przez mieszkańców w danej gminie), własnych dochodów (m.in. wpływów z podatków od nieruchomości, dochodów przedsiębiorstw komunalnych lub ze sprzedaży nieruchomości, np. gruntów pod inwestycje) oraz pozyskanych funduszy unijnych.

Z raportu Najwyższej Izby Kontroli pt. "Finansowanie zadań oświatowych realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego" z kwietnia 2022 r. wynika, że środki przekazywane jednostkom samorządu terytorialnego z budżetu państwa na realizację zadań oświatowych zapewniały finansowanie tych zadań średnio na poziomie 65,2%. Udział środków własnych wyniósł średnio 30,7%, a środki pozyskane z innych źródeł wyniosły 4,1%. Ten ostatni przypadek to np. wsparcie sponsorów i rodziców, inicjatywy wewnątrzszkolne, np. loterie, festyny, kiermasze.

Na co subwencja?

Wysokość subwencji jest ustalona w budżecie rocznym państwa, a jej podział na poszczególne samorządy wylicza się na podstawie ustalonego przez MEiN algorytmu. W 2022 r. ogólna subwencja na ucznia wyniosła 6118 zł. Oznacza to, że dany samorząd na każdego ucznia w gminie otrzymał właśnie taką kwotę. W przypadku uczniów z orzeczeniem o niepełnosprawności kwota ta jest wyższa. Nieco niższą otrzymują uczniowie spełniający obowiązek szkolny poza szkołą (w edukacji domowej), ale zapisani do danej placówki.

Reklama

Na co samorząd przeznacza subwencję oświatową? Na wynagrodzenia dla nauczycieli oraz osób pełniących funkcje niepedagogiczne w szkołach i przedszkolach (w tym składek od pensji i uposażeń); zakup towarów i usług niezbędnych do funkcjonowania placówek; koszty utrzymania placówek i koszty wynikające z działań statutowych wszystkich szkół i przedszkoli podlegających pod dany samorząd (między innymi na ogrzewanie).

Subwencja oświatowa nie jest źródłem finansowania remontów placówek, jak również stypendiów dla uczniów czy wyposażenia szkół. Na te wydatki szkoły muszą pozyskać środki poza subwencją. Budżet państwa przewiduje tzw. dotacje celowe m.in. na podręczniki, wyposażenie szkół czy właśnie remonty, a także stypendia dla uczniów. O te dotacje każdy samorząd musi starać się indywidualnie, składając wnioski z odpowiednim wyprzedzeniem i uzasadnieniem.

Szkolna katecheza - prawo wszystkich wyznań

Reklama

Katechizację w szkołach prowadzą Kościoły i związki wyznaniowe zarejestrowane w RP. Czynią to na mocy art. 53 ust. 4 Konstytucji RP oraz m.in. na podstawie ustaw o stosunku państwa do danego Kościoła. Zazwyczaj jest tam zapisane, że Kościół „ma prawo do prowadzenia katechezy i nauczania religii”. Tak wskazuje np. art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 4 lipca 1991 r. o stosunku Państwa do Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.

Podziel się cytatem

W przypadku Kościoła katolickiego o prawie do szkolnej katechezy mówi ponadto Konkordat. W art. 12 pkt. 1 zapisano: "Uznając prawo rodziców do religijnego wychowania dzieci oraz zasadę tolerancji, Państwo gwarantuje, że szkoły publiczne podstawowe i ponadpodstawowe oraz przedszkola, prowadzone przez organy administracji państwowej i samorządowej, organizują zgodnie z wolą zainteresowanych naukę religii w ramach planu zajęć szkolnych i przedszkolnych". W pkt. 4 dodano, że: "W sprawach treści nauczania i wychowania religijnego nauczyciele religii podlegają przepisom i zarządzeniom kościelnym, a w innych sprawach przepisom kościelnym".

Nauczanie religii odbywa się w wymiarze dwóch godzin lekcyjnych lub zajęć przedszkolnych tygodniowo. Przy czym lekcja w szkole trwa 45 minut, a w przedszkolu zajęcia dla 3-4-latków – 15 minut, natomiast dla 5-6-latków – pół godziny. Zmniejszenie liczby godzin jest możliwe jedynie za pisemną zgodą biskupa diecezjalnego i w praktyce wynika jedynie z braków kadrowych wśród nauczycieli religii, a z roku na rok są one coraz większe.

Obowiązek organizacji lekcji religii spoczywa na dyrekcji szkoły. Jeśli zgłosi się przynajmniej 7 chętnych, lekcje odbywają się w klasach lub grupach międzyklasowych, natomiast grupy międzyszkolne organizowane są dla 3 chętnych. Analogiczne przepisy jak w przypadku lekcji religii katolickiej, dotyczą organizowania lekcji religii innych wyznań, także dla wyznawców islamu czy judaizmu.

2022-12-22 10:43

Ocena: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Czy wiara przestaje być potrzebna do życia?

Może warto odwrócić pytanie, które wielu dziś sobie zadaje: nie – dlaczego niektórzy odchodzą od Kościoła?, lecz – dlaczego większość zostaje? Czy Polacy odchodzą od Boga? Czy wiara przestaje być do życia potrzebna? Jak czytać najnowsze badania CBOS, które pokazują duży spadek religijności wśród nas? Co zrobić, by nie popadać w rozpacz, ale także nie bagatelizować tych wyników? O komentarz poprosiliśmy teoretyka i praktyka, czyli medioznawcę i księdza proboszcza.

Starsi parafianie z mojej wspólnoty wspominają czasy, kiedy parafia św. Joachima była jedyną w całym sosnowieckim Zagórzu i liczyła sobie prawie 40 tys. mieszkańców. Rzeczywiście, kiedy popatrzy się w księgi metrykalne z tamtych czasów, to liczba chrztów czy ślubów może zaimponować. Te sakramenty były liczone w setkach rocznie. Zaskoczył mnie jedynie fakt, że w tamtych czasach pracowało w tej parafii czterech księży. Czyli tylu, ilu dzisiaj pracuje w parafii niespełna 10-tysięcznej. Kościół też wystarczał na pomieszczenie wszystkich wiernych, choć z pewnością był bardziej wypełniony niż dzisiaj. Według mnie, świadczy to o tym, że kiedy z nostalgią wspominamy „dawne czasy” i „pełne kościoły”, to odrobinę idealizujemy przeszłość. Oczywiście, liczby nie kłamią: procentowo wiernych w naszych świątyniach ubywa. Zwłaszcza dotyczy to młodych, ale nie jest to aż tak drastyczny kryzys, jak mogłoby się wydawać.
CZYTAJ DALEJ

Tau: doświadczyłem życia w głębokiej ciemności grzechu

2024-11-08 09:32

[ TEMATY ]

spotkanie

Tau

bozonrecords.pl

Dotknąłem wielu rodzajów zła: od uzależnienia od marihuany, alkoholu, seksu, pornografii, aż po depresję, głębokie lęki, nerwicę i życie w totalnej beznadziei - mówi popularny raper Tau, który właśnie rusza w Polskę, aby na otwartych, darmowych spotkaniach ze słuchaczami, dzielić się swoim doświadczeniem nawrócenia i wiary.

Spotkania będą wstępem do koncertów artysty, który startuje właśnie z trasą koncertową promującą swój najnowszy krążek pt. „Remedium 2”, który został przyjęty z olbrzymim uznaniem, zarówno słuchaczy, jak i współartystów ze sceny rap i nie tylko.
CZYTAJ DALEJ

Jałowość rozmowy w sprawie religii w szkole

2024-11-08 22:00

[ TEMATY ]

katecheza

religia

Andrzej Sosnowski

Red.

Andrzej Sosnowski

Andrzej Sosnowski

W ramach Podkomisji ds. religii w szkole powołanej przez Komisję Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego w siedzibie MEN spotkali się przedstawiciele Rządu i Episkopatu. Wydaje się, że każda ze stron jest zwolennikiem ulubionej epoki literackiej i jej głównego hasła. KEP — uznaje romantyczny mesjanizm i cierpienie za właściwą drogę postępowania. Z kolei MEN — wykorzystując pozytywistyczną ideę pracy organicznej — krok po kroku wprowadza niekorzystne zmiany. Która koncepcja zwycięży?

Decyzja o utworzeniu wspólnej podkomisji ds. religii w szkole zapadła 16 października br. na posiedzeniu KWRiE. Omawiano wtedy m.in sprawy nauczania religii w szkołach i Funduszu Kościelnego.
CZYTAJ DALEJ
Przejdź teraz
REKLAMA: Artykuł wyświetli się za 15 sekund

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję