Reklama

Zawsze będziecie w naszych sercach...

65 lat temu na ziemi lubaczowskiej miało miejsce tragiczne wydarzenie. W trakcie likwidacji getta w Lubaczowie śmierć poniosło ok. 6 tys. Żydów. Ponad tysiąc z nich 8 stycznia 1943 r. zabito i pochowano w mogiłach na tzw. Polu Plebańskim, położonym za miastem, między Dachnowem a Mokrzycą. W miejscu tym 27 maja br. odbyła się uroczystość odsłonięcia pomnika i modlitwa ekumeniczna

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Na pomniku - macewie, poniżej „Gwiazdy Dawida”, widnieje w trzech językach: polskim, hebrajskim i angielskim napis: „Nie znamy waszych nazwisk lecz zawsze będziecie w naszych sercach. Pamięci Żydów z lubaczowskiego getta oraz innych ofiar holocaustu zamordowanych przez hitlerowskich Niemców w Lubaczowie i okolicach w 1943 r.”.
Przewodniczący Towarzystwa Miłośników Ziemi Lubaczowskiej Zygmunt Kubrak przypomniał dzieje Żydów, którzy w Lubaczowie pojawili się w XV wieku. Prześladowani w Europie Zachodniej znaleźli schronienie w średniowiecznej Polsce. Uzyskali przywileje i swobody takie same jak chrześcijanie. Żydzi należeli w Lubaczowie do elity umysłowej. Pełnili ważne funkcje w samorządzie miejskim, w życiu społecznym, gospodarczym, kulturalnym. Według spisu ludności z 1931 r., na terenie gminy miejskiej zamieszkiwało 2319 Polaków, 2145 Rusinów (Ukraińców) i 1794 Żydów. Narodowości te żyły ze sobą w zgodzie do czasu wybuchu II wojny światowej. Po wkroczeniu Niemców do Lubaczowa, w nocy z 13 na 14 września 1939 r. spalili obie synagogi. Podczas okupacji niemieckiej nastąpiła ich zagłada. Ginęli z wycieńczenia, niedożywienia i chorób w obozach pracy, które Niemcy stworzyli w Cieszanowie, Płazowie, Lipsku, Starym Dzikowie. Jesienią 1942 r. stworzyli w Lubaczowie getto, nie tylko dla mieszkańców miasta, ale i dla Żydów z okolicznych miasteczek i wsi. Przebywało w nim ok. 6 tys. Żydów. Rozpoczęły się ich transporty śmierci do obozu zagłady w Bełżcu, a gdy ten został zamknięty w grudniu 1942 r. - do obozu zagłady w Sobiborze. Na początku stycznia 1943 r. niemieckie formacje SS i policji ukraińskiej zaczęły ich rozstrzeliwać na miejscu. Jak zapisał w kronice parafialnej ks. Józef Mroczkowski, proboszcz w Oleszycach, „mężczyzn, kobiety, starca, dziecko - bez litości, bez awantur. Spokojnie na zimno.” Ponad tysiąc pochowano na miejscowym żydowskim cmentarzu. Był silny mróz. Trudno było kopać groby. Wykorzystano do tego przeciwczołgowe doły lub tak, jak pod Dachnowem, wykopy pod bunkry, budowanej przez Sowietów, a przerwanej Linii Mołotowa. 8 stycznia 1943 r. zapędzono tam i rozstrzelano ponad tysiąc Żydów. Przez kilka dni trwała akcja rozstrzeliwania Żydów ukrytych w kryjówkach. Na „Polu Plebańskim” pogrzebano później jeszcze kilkuset Żydów przywiezionych transportem kolejowym do Lubaczowa. Ponieważ obóz zagłady w Bełżcu już nie funkcjonował, bestialsko zabito i pogrzebano ich w tych dołach śmierci. Tak więc mieszkająca tu przez kilka wieków ludność przestała istnieć. O jej pobycie na tej ziemi pamięć została utrwalona. Odsłonięcia pomnika dokonali: ordynariusz diecezji zamojsko-lubaczowskiej bp Wacław Depo, naczelny rabin Galicji, członek Komisji Pamięci przy Kongresie USA Edgar Gluck, naczelny rabin Polski Michael Schudrich, wojewoda podkarpacki Mirosław Karapyta, starosta lubaczowski Józef Michalik, burmistrz Lubaczowa Jerzy Zając, wójt gminy Lubaczów Wiesław Kapel. Przy pomniku kwiaty złożyli m.in. Małgorzata Załuska, reprezentująca Kancelarię Prezydenta RP, pani Ann Hall - konsul generalny Stanów Zjednoczonych w Krakowie, Thomas Gläser - konsul generalny Republiki Niemiec, Magdalena Bożek - przedstawicielka Konsulatu Republiki Francji. W okolicznościowym wystąpieniu bp Wacław Depo zauważył, że historia jest siłą, którą stanowią nie tylko wiarygodne zbiorowiska nagich faktów, ale i pojęcia, jakie naród o swej własnej historii wyrabia. My dzisiaj i tutaj, w rocznicę śmierci ludzi narodu wybranego, bezimiennych ofiar hitlerowskiego systemu, odczytujemy prawdę o godności człowieka, którą otrzymał od Boga i pragniemy coraz wnikliwiej i dokładniej wobec świata, który stara się po raz kolejny zapomnieć o Bogu, dać świadectwo prawdzie. Modlił się w tym miejscu słowami psalmisty z Psalmu 88. Naczelny rabin Galicji Edgar Gluck podziękował Bogu, że odkryte zostało to miejsce, a bp. Depo i wszystkim innym osobom - za udział w tej uroczystości. Muzeum Kresów, TMZL oraz władzom samorządowym za duży wkład pracy w upamiętnienie tego miejsce i przygotowanie uroczystości. A wzięli w niej udział, oprócz wyżej wymienionych, m.in.; Tadeusz Jakubowicz - przewodniczący Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Krakowie, kanclerz Kurii ks. prał. Adam Firosz, dziekan lubaczowski ks. kan. Andrzej Stopyra, ks. dziekan Jan Tarapacki, reprezentujący archidiecezję przemysko-warszawską obrządku greckokatolickiego, Żydzi z zagranicy. W trzech językach trwała modlitwa ekumeniczna, podczas której bp W. Depo modlił się do Pana Boga, by okazał nam miłosierdzie i miłość pochylającą się nad nami oraz o to, by ci, którzy zeszli z tego świata mieli życie przy Nim.
Młodzież lubaczowskich szkół zaprezentowała montaż słowny oparty na wspomnieniach naocznych świadków tamtego czasu i wydarzeń, gdy dopełniały się losy społeczności żydowskiej od wieków zakorzenionej w historii i kulturze ziemi lubaczowskiej.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2008-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Syndrom cesarza

Niedziela Ogólnopolska 46/2022, str. 30

[ TEMATY ]

Chiny

commons.wikimedia.org

Polityka Xi Jinping jest bacznie obserwowana przez cały świat

Polityka Xi Jinping jest bacznie obserwowana przez cały świat

Podczas XX Zjazdu Komunistycznej Partii Chin przewodniczący Xi Jinping rozbił bank – ma 100% władzy, którą miał kiedyś tylko Mao Zedong. Nikt mu się już nie sprzeciwi i nie powie, że popełnia błędy.

Przywódca najliczniejszego państwa i najważniejszej gospodarki na świecie wypaczył wiele zasad, które utrzymywały system społeczno-gospodarczy od ponad 40 lat. Przewodniczący Chińskiej Republiki Ludowej Xi Jinping złamał ustaloną regułę dwóch 5-letnich kadencji, wyeliminował całą opozycję z najwyższych władz partii, a także upokorzył swojego poprzednika – Hu Jintao, przewodniczącego ChRL w latach 2002-12. Na polecenie Jinpinga zasłużony 80-letni polityk został wyprowadzony z sali obrad wbrew własnej woli na oczach ponad 2 tys. uczestników zjazdu oraz mediów z całego świata.

CZYTAJ DALEJ

Rocznica Szkoły Podstawowej im św. Jana Pawła II w Walawie

2024-06-25 09:47

SP Walawa

Uczestnicy uroczystości

Uczestnicy uroczystości

Wzruszający jubileusz obchodziła Szkoła Podstawowa z Oddziałem Przedszkolnym im. Jana Pawła II w Walawie. W czwartek 6 czerwca 2024 r. szkoła świętowała 10. rocznicę nadania Szkole imienia Jana Pawła II - papieża Polaka, wiecznego pielgrzyma i przyjaciela młodzieży.

Uroczystość rozpoczęła się od Eucharystii pod przewodnictwem ks. Zbigniewa Jakieły. Oprawę liturgii uświetnili swoją czynną obecnością Rodzice uczniów oraz byli wychowankowie szkoły. W tym wyjątkowym dniu swoim przybyciem szkołę zaszczycili liczni goście z władz Powiatu Przemyskiego i Gminy Orły na czele z Wicestarostą panem Janem Januszem oraz Wójtem panem Bogusławem Słabickim. Po Mszy Świętej nastąpił przemarsz pod budynek szkoły, gdzie w scenerii ogrodu sensorycznego nastąpiło uroczyste odśpiewanie "Barki" i oficjalne powitanie gości przez Dyrektor panią Agatę Wydrzyńską - Lach. Następnie uczniowie z klas III - VIII zaprezentowali montaż słowno - muzyczny przybliżający pontyfikat Ojca Świętego, jego słowa i przesłanie pozostawione młodym ludziom. Po części artystycznej Pani Dyrektor wygłosiła przemówienie, w którym przypomniała jak zrodziła się idea nadania szkole imienia Jana Pawła II oraz w jaki sposób placówka realizuje zadania wynikające z Jego nauczania. W dalszej części głos zabierali kolejno zaproszeni goście, którzy na ręce Pani Dyrektor złożyli okolicznościowe upominki. Niespodzianką - przygotowaną przez Rodziców - był tort, którego symbolicznego pokrojenia dokonała Pani Dyrektor Danuta Daniel - inicjatorka powołania patrona szkoły w 2014 roku. Był to moment, w którym jak w kalejdoskopie zaczęły się pojawiać wspomnienia minionych dni, miesięcy i lat szkolnego życia. Po części oficjalnej nastąpił czas na pamiątkowe zdjęcia w ogrodzie, także z udziałem niepowtarzalnych person ze Stowarzyszenia Damy i Huzary. Na zakończenie wszyscy zaproszeni goście udali się na obiad przygotowany przez Rodziców. Każdy jubileusz jest okazją do wspomnień, które - choć minione - zawsze pozostają w pamięci. Dostrzeganie czasu jest cudownym darem dojrzałości. Trudno bowiem być obojętnym wobec miejsca, w którym zostawiło się część życia.

CZYTAJ DALEJ

Łódź: Mistrzowie Polski LSO z Łodzi!

2024-06-25 22:00

[ TEMATY ]

archidiecezja łódzka

Piotr Drzewiecki

Lektorzy z parafii Najświętszej Maryi Panny Ostrobramskiej – Matki Miłosierdzia w Łodzi zostali Mistrzami Polski LSO w kategorii lektor starszy.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję