Agnieszka Dziarmaga: Księże Arcybiskupie, jakim krajem jest Ghana?

Abp Henryk Jagodziński: Ghana jest krajem w większości chrześcijańskim (71%), gdzie katolicy stanowią 13,1%, a ich liczba ciągle rośnie. Ma się wrażenie, że jest tutaj nieustannie lato. Najwyższa temperatura w ciągu roku to +40, a najniższa w nocy +20. Dzień ma, z kilkuminutowymi wahaniami, 12 godzin, podobnie noc. Nie ma zmiany czasu na zimowy i letni, dlatego tutaj ludzie i zwierzęta nie cierpią od sztucznie stworzonych problemów przy zmianie czasu. Ghana jest drugim na świecie eksporterem kakao, a tego o najwyższej jakości – pierwszym. Myślę, że wielu z nas przez czekoladę zetknęło się z Ghaną, nawet o tym nie wiedząc. Ghańczycy z natury są bardzo gościnni i radośni, posiadają też dość duże poczucie humoru. W porównaniu ze światem Zachodnim (Europa + USA) pandemia koronawirusa przebiega tutaj dość łagodnie. A do tego ocean Atlantycki, palmy i słońce sprawia, że i przybyszom udziela się ten optymizm, jaki charakteryzuje mieszkańców kraju. Tak naprawdę, o tym, czy czujemy się szczęśliwi, czy nie, decyduje to, co dzieje się w naszym sercu, jak przeżywamy otaczającą nas rzeczywistość. W moim przypadku ten poziom radości zwiększa fakt, że jako przedstawiciel Ojca Świętego Franciszka wszędzie jestem witany bardzo serdecznie i to nie tylko przez katolików, ale również przez wyznawców religii niechrześcijańskich, ponieważ papież cieszy się tutaj bardzo dużym autorytetem. Wielu Ghańczyków na wieść, że pochodzę z Polski, z rozrzewnieniem wspomina wizytę św. Jana Pawła II w Ghanie w 1980. Była to pierwsza podróż apostolska naszego rodaka do Afryki.

To, co zauważam w Ghanie, to pozytywny stosunek do religii, bez ideologicznego zacietrzewienia, które możemy zaobserwować w wielu krajach, w tym niestety i w Polsce. Tolerancja tutaj, mimo istniejących różnic, nie oznacza obojętności, lecz wzajemny szacunek. Można by jeszcze długo mówić o Ghanie, co też zresztą uczyniłem w mojej książce pt. Rajski kraj. Paradise country Ghana, która jest już w druku i niebawem powinna być już dostępna.

Przed jakimi problemami i wyzwaniami stoi społeczeństwo Ghany?

Jak pamiętamy z opowieści o rajskim ogrodzie z Księgi Rodzaju, atmosferę ogólnej szczęśliwości zakłóciła obecność węża kusiciela. Niestety, w Ghanie, oprócz rajskich obrazów, są nie tylko pokusy, ale także realne problemy. Konferencja Biskupów Katolickich Ghany, w swoim komunikacie z 12 listopada 2021, na zakończenie swojego posiedzenia plenarnego, w punkcie 15.3, jako wyzwania stojące przed społeczeństwem ghańskim wymieniła: „Bezrobocie wśród młodych, łapówkarstwo, korupcja, chciwość, samolubstwo, brak patriotyzmu, ubóstwo, opłakany stan dróg, masakry na drogach, napady z bronią w ręku, morderstwa i inne zbrodnie, nielegalne wydobywanie złota, słabe i nieefektywne instytucje zarządzania, porzucone i niedokończone projekty rządowe, kultura bezkarności, błędy w badaniach, przemoc, zastraszanie, ataki w mediach na kobiety i mężczyzn, handel ludźmi i uprowadzania”.

Jak widać lista tych problemów jest dość spora, choć nie jest zamknięta. Biskupi przedstawili te, które według nich są najbardziej palące. Wiele już zrobiono dla ich rozwiązania, w co bardzo angażuje się też Kościół katolicki. Pomimo tych poważnych problemów katolicy w Ghanie nie załamują rąk, ale wraz ze swoimi pasterzami szukają rozwiązań. Czymś bardzo pozytywnym i budzącym nadzieje jest duże zaangażowanie świeckich w życie Kościoła, czy to za pośrednictwem katolickich organizacji, czy też indywidualnie. Wiara bowiem dla mieszkańców Ghany jest nie tylko tradycją, ale ważnym elementem życia, nadającym sens, wpływającym na egzystencjalne wybory. W tym kontekście nietrudno zrozumieć, dlaczego Wielki Post jest tak ważny. Ze swej natury wzywa do rozeznania swoich grzechów, nawrócenia i zadośćuczynienia. Jednym słowem, przygotowuje do radości Zmartwychwstania.