Reklama

Niedziela Rzeszowska

Alleluja, Jezus żyje

Wielka Sobota, to dzień ciszy, adoracji przy Grobie Pańskim oraz „święconego”, jednej z naszych najmilszych narodowych tradycji.

Niedziela rzeszowska 14/2021, str. IV

[ TEMATY ]

zmartwychwstanie

Wielkanoc

Ks. Janusz Sądel

Zmartwychwstanie – kościół w Smerekowcu

Zmartwychwstanie – kościół w Smerekowcu

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

W tym dniu wieczorem na placach przy kościołach odbywa się poświęcenie ognia i wody. Zapalanie i święcenie ognia oznaczało w tradycji rozpoczęcie nowego czasu. Skończył się post i zima, zaczynała się radość i wiosna. Wodą święconą skrapiano gospodarskie obejścia i pola, co jest zachowane do dziś. W liturgii tego dnia, po uroczystym Gloria zaintonowanym przez kapłana, odzywają się po kilkudniowym milczeniu dzwony i organy, obwieszczając światu radosny czas Zmartwychwstania Pańskiego.

Wielką Sobotę kończy rezurekcja (z łac. resurectio – zmartwychwstanie). Niegdyś dzwony wzywały na to nabożeństwo o północy. Od czasów stanisławowskich przeniesiono rezurekcję na niedzielny poranek. Od dawna rezurekcyjnym dzwonom towarzyszyły wystrzały z armat, moździerzy, strzelb i pistoletów.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Z soboty na niedzielę następuje prawdziwa Wielka Noc, symbolizująca przejście z ciemności do światła, do nowego życia. Nadchodzi Wielka Niedziela, kiedy to w rodzinnym gronie spożywamy „święcone”, dzieląc się jajkiem, symbolem życia.

Cóż znaczy słowo „alleluja”, tak charakterystyczne dla okresu wielkanocnego? Słownik mitów i tradycji kultury Władysława Kopalińskiego podaje: „Alleluja – w judaizmie i chrześcijaństwie – liturgiczny okrzyk radości, przyśpiew triumfalny, zwłaszcza w okresie wielkanocnym; z hebrajskiego – hallelu-Jah – chwalcie Boga”.

Najstarsze pieśni wielkanocne zawierają radosny okrzyk Alleluja, jak choćby ta tłumaczona z łacińskiego na język polski z chorału gregoriańskiego (O filii et filiae, Rex caelestis, Rex gloriae) „O dniu radosny pełen chwał, dziś Jezus Chrystus z grobu wstał, nam zmartwychwstania przykład dał, alleluja”, czy z XIV wieku (Surrexit Christus hodiae) „Wstał Pan Chrystus z martwych ninie”, czy też popularna do dziś (także w wykonaniach chóralnych) z XVI wieku: „Wysławiajmy Chrysta Pana, który starł śmierć i szatana, alleluja”.

Reklama

Z dawnych pieśni wielkanocnych bardzo popularna jest Przez Twoje święte Zmartwychpowstanie (XIV-XV wiek), czy procesyjna Wesoły nam dzień dziś nastał (XVI-XVII wiek), następnie Nie zna śmierci Pan żywota (XVIII wiek), czy z nowszych – Alleluja Jezus żyje, Otrzyjcie już łzy płaczący, Chrystus Pan Król wiecznej chwały, Wesel się ludu strapiony, Złóżcie troski, Zwycięzca śmierci. Szczególne znaczenie liturgiczne mają: sekwencja wielkanocna Victimae paschali laudes, antyfona papieża Grzegorza V Regina caeli laetare, czyli Wesel się Królowo miła (X wiek), sekwencja Chrystus zmartwychwstan jest (muz. XII wiek, rkp. XVI wiek).

Najsławniejsze artystyczne opracowanie radosnego okrzyku alleluja znajdujemy w oratorium Jerzego Fryderyka Haendla pt. Mesjasz, skomponowanym na chór mieszany i orkiestrę symfoniczną.

Radosny czas Zmartwychwstania… Jeszcze jedna wiosna, żywa zieleń, jasne słońce, czyste serce, nieogarniona Miłość Boża… Czegóż trzeba więcej?

2021-03-30 10:54

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Poniedziałek Wielkanocny i śmigus-dyngus

[ TEMATY ]

Wielkanoc

pixabay.com

Z Poniedziałkiem Wielkanocnym - drugim dniem Świąt Zmartwychwstania Pańskiego - wiąże się tradycja śmigusa-dyngusa. Śmigus i dyngus to dwa odrębne obyczaje, które praktykowane były jednego dnia. Dlatego z czasem ich nazwy się połączyły.

Dyngusem nazywano datek dawany przez gospodynie mężczyznom chodzącym w Poniedziałek Wielkanocny po domach, składającym życzenia świąteczne i wygłaszającym oracje i wiersze o męce Pańskiej, czy też komiczne parodie. W zamian za to otrzymywali jajka, wędliny i pieczywo.
Śmigus z kolei to obyczaj polewania się wodą w Poniedziałek Wielkanocny. Stąd też nazwa "lany poniedziałek". Zwyczaj prawdopodobnie ma korzenie pogańskie i wiąże się z radością po odejściu zimy oraz z obrzędami mającymi zapewnić urodzaj i płodność.
Chrześcijaństwo dodało do tego oczyszczającą symbolikę wody, a także tradycję, zgodnie z którą oblewanie wodą jest pamiątką rozpędzania tłumów, które gromadziły się w poniedziałek, rozmawiając o zmartwychwstaniu Chrystusa.
W Poniedziałek Wielkanocny gospodarze o świcie wychodzili w pola i kropili je wodą święconą, żegnali się przy tym znakiem krzyża i wbijali w grunt krzyżyki wykonane z palm poświęconych w Niedzielę Palmową, co miało zapewnić urodzaj i uchronić plony przed gradobiciem. Pola objeżdżano w procesji konnej.
Wodą oblewano jednak przede wszystkim młode dziewczęta. Nieoblana panna była zdenerwowana i zaniepokojona, gdyż oznaczało to brak zainteresowania ze strony miejscowych kawalerów.
Poniedziałek Wielkanocny to drugi dzień świąt Zmartwychwstania Pańskiego. Największe święta chrześcijańskie, takie jak Wielkanoc czy Boże Narodzenie obchodzi się przez dwa dni, aby móc głębiej rozważać te tajemnice wiary.

CZYTAJ DALEJ

Matura: bunt i jego konsekwencje lub relacja z drugim człowiekiem - tematy rozprawki

2024-05-07 13:29

[ TEMATY ]

matura

PAP/Lech Muszyński

"Bunt i jego konsekwencje dla człowieka" lub "Jak relacja z drugą osobą kształtuje człowieka?" - takie tematy rozprawki do wyboru były - według maturzystów - na egzaminie z języka polskiego na poziomie podstawowym w nowej formule.

Tematy te podali PAP po wyjściu z egzaminu maturzyści z XVIII Liceum Ogólnokształcącego im. Jana Zamoyskiego w Warszawie.

CZYTAJ DALEJ

Modlitwa o pokój nie ustaje na Jasnej Górze

2024-05-07 17:36

[ TEMATY ]

Jasna Góra

pokój

modlitwa o pokój

Jasna Góra/Facebook

Od pierwszych dni wojny w Ukrainie, na Jasnej Górze trwa modlitwa o pokój. Dziś w Kaplicy Matki Bożej Mszę św. w tej intencji sprawował bp diec. kijowsko-żytomierskiej, Witalij Krywicki. - Wojna jest wyzwaniem dla całego świata. Nie zawsze rozumiemy jaka jest Boża wola. Chcę modlić się o pokój, którego pragnie Bóg - mówił.

Biskup Krywicki zauważył, że w 2022 r., kiedy dokonano aktu ofiarowania Maryi Rosji i Ukrainy, nastąpił odwrót wojsk rosyjskich. - Jak Polacy mają „swój” Cud nad Wisłą z 1920 r., [kiedy to nad polem bitwy dwukrotnie ukazała się Matka Boża i doszło do jednego z najbardziej niespodziewanych i przełomowych zwycięstw w historii wojskowości, które pozwoliło ocalić niepodległość Rzeczypospolitej - przyp. red.], tak my postrzegamy odwrót wojsk rosyjskich stojących u bram Kijowa, jako, nowoczesny „Cud nad Dnieprem”. Po zawierzeniu przez cały świat Maryi Rosji i Ukrainy, najeźdźcy odeszli z całej północy naszej Ojczyzny. To naprawdę odczytaliśmy nie jako gest dobrej woli, tylko wstawiennictwo Matki Bożej - zaznaczył.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję